arleta.remco
welkom
prettige feestdagen
We willen iedereen alvast heel fijne feestdagen wensen. En ook een gelukkig Nieuwjaar. Mogen het eten, het drinken en natuurlijk de oliebollen smaken!!
Whisky
Whiskyvaten bij Glenmorangie in Schotland
.jpg)
Scotch whisky
Whisky (of whiskey) is een sterke drank die gemaakt wordt van gemoute gerst. De naam komt van het Iers-Gaelische Uisce (of Uisge) Beatha (uitspraak iesjkje bjaha) en het Schots-Gaelische Usquebaugh, wat "levenswater" betekent.
Van de gemoute gerst wordt een beslag gemaakt, dat vervolgens gaat gisten en dat met een alcoholpercentage van ongeveer 7,5% wordt gedistilleerd. Het distilleren wordt afhankelijk van het gebied 2 of 3 maal gedaan. Dit product ("moutwijn") bevat nu zo een 70% alcohol en wordt teruggebracht naar 65% om daarna gelagerd te worden in bourbon- of sherryvaten. Na minimaal 3 jaar mag het whisky genoemd worden en wordt het gebotteld. Anders dan met wijn stopt het smaakveranderingproces nu en is de drank lang houdbaar zonder smaakverlies.
De productie van whisky
Het productieproces van whisky kent verschillende stappen. Het proces begint met het bevochtigen van gerst waardoor de gerst zal ontkiemen tot mout. Dit heet mouten of malting. Daarna worden de moutkorrels boven een open vuur gedroogd, het eesten of kilning. Dit deel van het proces heeft grote invloed op de uiteindelijke smaak van een whisky aangezien de rookgeur diep doordringt in de moutkorrels. De voor het vuur gebruikte brandstof kan bijvoorbeeld wel of geen turf bevatten. Daarna, tijdens het mashen worden de gedroogde korrels fijngemalen en wordt er vervolgens water aan toegevoegd. In het ontstane graanbeslag zal het zetmeel na verloop van tijd omgezet worden in suikers. De volgende belangrijke stap in het proces is het gisten (fermentation) van de suikers. Hierdoor ontstaat de alcohol in het graanbeslag. De drank die ontstaat wordt 'wash' genoemd. Het alcoholpercentage is dan echter nog niet veel hoger dan in bier en bedraagt ongeveer 7 tot 8 volumeprocent. De laatste stap in het productieproces van whisky is het distilleren (distillation). Hierbij wordt de wash in een koperen distilleerketel verhit tot boven het kookpunt van alcohol. De verdampte alcohol wordt opgevangen en toegevoegd aan andere alchoholarme 'wash' waardoor deze een steeds hoger alcoholpercentage krijgt. Dit distilleren wordt herhaald waarna de dan ontstane whisky in eikenhouten vaten wordt opgeslagen om te rijpen. Naast het eesten zijn ook de ketels en vaten van grote invloed op de smaak en het karakter van de whisky. Een minimale rijpingstijd voor een whisky is 3 jaar en 1 dag (volgens de Engelse wet, daarvoor heet het nog new made spirit), maar vele whiskysoorten worden veel langer opgeslagen in de houten vaten. Een goede whisky kan wel 30 jaar opgeslagen worden voordat deze uiteindelijk gebotteld wordt en in de winkel komt te staan.
Schrijfwijze
De schrijfwijze (whisky of whiskey) is afhankelijk van de herkomst van de drank; uit Ierland en de Verenigde Staten afkomstig is het whiskey, uit Canada en Schotland is het whisky.
Scotch whisky
Scotch whisky is de officiële benaming voor whisky afkomstig uit Schotland zoals dat is vastgelegd in de Europese wetgeving.
Blended whisky
Wanneer er gesproken wordt over een blended whisky houdt dit in dat er malt whisky wordt gemengd met grain whisky. Op deze manier wordt er een drank gemaakt die vaak minder uitgesproken van smaak is dan de single malt whisky en meestal makkelijker drinkbaar. De drinkbaarheid is een reden om te blenden. Een andere belangrijke reden is dat het goedkoper en eenvoudiger is om grain whisky te maken dan malt whisky. Op deze manier is makkelijker aan de grote vraag naar whisky te voldoen. De blended whisky's beslaan zo'n 95% van de whiskymarkt.
Er bestaat in heel Schotland maar een distilleerderij die een single blended whisky maakt, dit is Loch Lomond waar zowel malt als grain whisky wordt gemaakt.
Naast de blended whisky bestaat er ook vatted of pure whisky. Deze bevat malt whisky van verschillende distilleerderijen.
The Scotch Whisky Association heeft in februari 2005 nieuwe richtlijnen aan haar leden uitgegeven. Daarin staat dat vatted en pure malts in het vervolg allemaal blended malts moeten worden genoemd [1]. Het zal alleen nog wel een tijd duren voor deze term onder consumenten de algemene aanduiding wordt.
Single malt whisky
Tegenover de blended whisky's staan de single malt whisky's, die samengesteld zijn uit whisky's afkomstig van één distilleerderij. Deze whisky's zijn vaak wat 'ruiger' van smaak; bijvoorbeeld de whisky's uit het westen van Schotland kenmerken zich door een zilte, jodium-achtige smaak. Single malts worden bereid in distilleerketels. Tijdens het bereiden past men de techniek eesten toe, waarbij de gerst wordt verhit boven een vuur van turf.
Er zijn vier whiskygroepen die worden ingedeeld naar de geografische ligging van de distilleerderij:
- Highland malt; van de hooglanden boven de lijn Dundee-Greenock
- Lowland malt; uit het gebied ten zuiden van deze lijn
- Islay malt; van het eiland van die naam
- Campbeltown malt; van stokerijen op de Mull of Kintyre, een schiereiland
De Highland regio is erg groot en wordt vaak verder onderverdeeld in:
- Northern Highlands
- Western Highlands
- Eastern Highlands
- Speyside, in deze regio ligt de hoogste concentratie distilleerderijen.
- Islands (Arran, Mull, Jura, Skye, Orkney)
Het maken van single malt whisky is niet enkel voorbehouden aan Schotland. Ook in andere landen wordt single malt whisky gemaakt, bijvoorbeeld in Japan, Brazilië, Frankrijk, Canada, India, Nieuw-Zeeland, op Tasmanië en zelfs in Nederland. In Wales wordt sinds kort weer single malt whisky gemaakt, nadat de whisky-industrie daar 100 jaar had stilgelegen. De naam van deze whisky is Penderyn.
Het ideale whiskyglas voor een single malt is een niet al te groot tulpvormig glas op een voetje. Het glas is dan klein genoeg om de geur niet al te snel te laten vervliegen, en groot genoeg om ook de neus mee te betrekken bij het nuttigen van de whisky. Het cognacglas voldoet over het algemeen ook prima. Een single malt drinken uit een tumbler is eigenlijk not-done: de tumbler is geschikt voor whisky on the rocks, en dus niet voor een single-malt.
Het toevoegen van een of enkele druppels water zet een proces in gang dat de geur beter vrijmaakt, en de smaak wat verzacht. Te veel water is echter funest, net als het gebruik van ijs.
Zie ook
- Lijst van Campbeltown single malts
- Lijst van Highland single malts
- Lijst van Island single malts
- Lijst van Islay single malts
- Lijst van Lowland single malts
- Lijst van Speyside single malts
Ierse whiskey
Een belangrijk verschil met Schotse whisky is, dat Ierse whiskey geen rooksmaak heeft doordat het niet boven turf wordt geëest, en dat de whiskey drie keer wordt gedistilleerd. Als grondstoffen worden tarwe, haver en rogge gebruikt. Het distilleren geschiedt in zowel de ketel als in de distilleerkolom.
Een uitzondering op de gebruikelijke Ierse whiskey vormt Connemara Single Malt Irish Whiskey. Deze whiskey wordt gemaakt van gerst, slechts twee maal gedistilleerd en men gebruikt wel turf bij het eesten. Hierdoor krijgt deze whiskey een zeer Schots karakter.
Bekende Ierse blended whiskey's zijn:
- Crested Ten
- Inishowen
- Jameson
- Midleton Very Rare
- Paddy Old Irish Whiskey
- Tullamore Dew
- Power's
Bekende Single Malts zijn:
- Bushmills (maakt ook blended whiskey's)
- Connemara
- Locke's 8 Year Old
- Tyrconnell
- Red Breast
Bourbon whiskey
Bourbon, whiskey afkomstig uit de VS, kenmerkt zich door de twee soorten. Straight bourbon wordt gemaakt van minimaal 51% maïs, Straight rye van minimaal 51% rogge. Bourbon wordt twee maal gedistilleerd. De eerste maal in een zogenaamde "beer still", de tweede maal in een "doubler". De naam Bourbon mag uitsluitend gebruikt worden voor Amerikaanse whiskeys die tenminste 2 jaar gerijpt hebben in geblakerde eikenhouten vaten en waarvan de mashbill (het recept) ten minste 51% mais bevat. Staat er echter 80% of meer mais op de mashbill dan moet de whiskey "Straight Corn Whiskey" worden genoemd. Wanneer de whiskey ten minste 1 jaar en 1 dag daarvan in Kentucky heeft gerijpt, mag deze whiskey "Kentucky Bourbon" worden genoemd. Bourbon kan OVERAL in de VS worden gemaakt. Er wordt bijvoorbeeld ook bourbon gemaakt in onder andere Virginia (Virginia Gentleman) Het bekende whiskeymerk Jack Daniels, afkomstig uit Tennessee, mag geen bourbon worden genoemd omdat deze whiskey voor het rijpen door een drie meter dikke laag houtskool wordt gefilterd. Dit proces wordt bij Jack Daniel "charcoal mellowing" genoemd. Er is nog 1 andere Amerikaanse whiskey die dit proces toepast: George Dickel. Beiden liggen in de staat Tennessee en afficheren zich daarom als "Tennessee Whiskey".
Canadese whisky
Canada had ooit een bloeiende whisky-industrie met veel kleine distilleerderijen. Toen de Canadese overheid in de tweede helft van de 19e eeuw hoge belastingen ging heffen, konden alleen de grote distilleerderijen overleven. Ook werd het whiskymaken erg streng gereguleerd. De meeste Canadese whisky's die nu nog op de markt zijn, zijn blends, gebaseerd op whisky gemaakt uit maïs. Het wordt toegestaan om tot 9,09% andere dranken toe te voegen om de gewenste smaak te verkrijgen. Dit kan van alles zijn, van rum tot cognac.
Likeuren op basis van whisky
Tevens bestaan er verschillende likeuren die aan de hand van whisky gemaakt worden, zoals: Drambuie.
Trivia
- Het woord whisky wordt in het internationale spellingsalfabet gebruikt voor de letter "W".
Vrienden.verhuizen
Onze vrienden kasia and tomek zijn onlangs vanuit hun flatje naar hun nieuwe stulpje verhuisd. We zijn enorm blij voor ze en hopen dat ze niet snel in al die nieuwe ruimte zullen verdwalen :). Het is een onwijs gave villa en we hopen dat jullie er veel mooie momenten zullen beleven.